فایل : word
قابل ویرایش و آماده چاپ
تعداد صفحه :114
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات پژوهش
مقدمه: ............................................................................................... 2
1-1- بیان مسئله ................................................................................... 4
1-2- ضرورت و اهمیت موضوع .............................................................. 5
1-3- سوالات تحقیق............................................................................... 5
1-4- هدف تحقیق.................................................................................. 6
1-5- پیشینه تحقیق................................................................................. 6
1-6- روش تحقیق.................................................................................. 7
1-7- محدودیت های تحقیق....................................................................... 9
1-8- مفاهیم......................................................................................... 9
1-9- زمان و جامعه تحقیق...................................................................... 10
1-10- مکان تحقیق: جغرافیای تاریخی گرمسار............................................. 12
1-10-1-حدود و موقعیت ویژگی های طبیعی................................................ 13
1-10-2- ویژگی های جمعیتی شهرستان گرمسار........................................... 14
1-10-3- وضع سواد و وضعیت اجتماعی ................................................... 15
1-10-4- تقسیمات داخلی........................................................................ 17
1-10-5- نژاد مردم گرمسار.................................................................... 17
1-10-6- زبان و لهجه های محلی گرمساری ................................................ 18
1-10-7- مذهب مردم گرمسار................................................................. 19
1-10-8- آداب و اخلاق – عقاید و افکار...................................................... 19
1 – 10-9- سرگرمیها ،جشنها و همگروهی ها.............................................. 20
1 – 10 – 10 – آب و هوا..................................................................... 23
1 – 10 – 11 – رودها.......................................................................... 24
1 – 10 – 12 – پستی و بلندی................................................................. 26
1 – 10 – 13 – زندگی کشاورزی............................................................ 29
1 – 10 – 14 – محصولات کشاورزی....................................................... 29
1 – 10 – 15 – درختان میوه گرمسار (باغدار ی)......................................... 33
1 – 10 – 16 – پوشش گیاهی................................................................. 37
1 – 10 – 17 – حیوانات وحشی.............................................................. 38
1 – 10 – 18 – زندگی دامپروری............................................................ 38
1 – 10 – 19 – صنایع دستی.................................................................. 40
فصل دوم : ادبیات پژوهش
مقدمه................................................................................................ 43
2 – 1 – تعریف بازی از دیدگاه صاحب نظران............................................. 44
2 – 2 – بازیهای کهن........................................................................... 45
2 – 3- بازیهای ایرانی........................................................................... 46
2 – 4 – طبقه بندی بازیهای سنتی............................................................. 48
2 – 5 – برخی ویژگی های بازیهای سنتی................................................... 50
2 – 6 – انواع بازی.............................................................................. 53
2 – 7 – ریشه های بازیهای کودکانه.......................................................... 55
2 – 7 – 1 – عناصر بنیادین زندگی به ویژه خاک و آب................................... 55
2 – 7 – 2 – پدیده های طبیعی................................................................ 57
2 – 7 – 3 – پیوند انسان با جانوران......................................................... 57
2 – 7 – 4 – کار گروهی....................................................................... 58
2 – 7 – 5 – آیین های اسطوره ای و جادویی............................................... 59
2 – 7 – 6 – سنت ها و آیین های ملی و دینی و اجتماعی که ریشه های چندگانه دارند 61
2 – 7 – 7 – جنگ ها و تمرین های جنگی از بن مایه های مهم در تقلید بازی کودکان 62
2 – 7 – 8 – حرکت و کنش های بدنی....................................................... 63
2 – 7 – 9 – بازیهایی که ریشه در اصل لذت جویی دارند................................ 64
2 – 7 – 10 – زبان و نیاز به پیوند اجتماعی.............................................. 67
فصل سوم : دیدگاه صاحب نظران در زمینه بازی
مقدمه................................................................................................ 71
3 – 1 – نظریات پیشوایان و بزرگان اسلامی................................................ 72
3 – 2 – نظریه های دانشمندان................................................................. 74
3 – 2 – 1 – نظریه کارایی یا انرژی اضافی................................................ 74
3 – 2 – 2 – نظریه استراحت یا رفع خستگی .............................................. 74
3 – 2 – 3 – نظریه اجمال فعالیت های اجدادی............................................. 75
3 – 2 – 4 – نظریه پیش تمرین............................................................... 75
3 – 2 – 5 – نظریه پویای دوران کودکی.................................................... 76
3 – 2 – 6 – نظریه پیاژه....................................................................... 76
3 – 2 – 7 – نظریه تصفیه و پالایش......................................................... 78
3 – 2 – 8 -نظریه اجتماعی شدن............................................................. 78
3 – 2- 9 – نظریه تکوین شخصیت........................................................... 79
فصل چهارم : چارچوب نظری
مقدمه................................................................................................ 81
4 – 1 – کارکرد.................................................................................. 82
4 – 2 – مکتب کارکردگرایی................................................................... 82
4 – 3- کارکرد اجتماعی بازی ها.............................................................. 84
4 – 4 – بازی و فرایند جامعه پذیری.......................................................... 86
4 – 5 – کارکرد جسمی و ذهنی بازی ها..................................................... 89
4 – 6 – کارکرد بازی در رشد عاطفی........................................................ 90
4 – 7 – مکتب اشارعه گرایی.................................................................. 90
4 – 8 – مکاتب اشاعه گرا...................................................................... 91
4 – 8 – 1 – مکتب اشاعه آلمان............................................................... 91
4 – 8 – 2 – مکتب اشاعه انگلیس............................................................ 91
4 – 8 – 3 – مکتب اشاعه آمریکا............................................................ 91
4 – 8 – 4 – نقطه محوری نظریه اشاعه گرایی............................................ 92
فصل پنجم : یافته های تحقیق
مقدمه :.............................................................................................. 94
5 – 1 – مراحل بازی های سنتی.............................................................. 95
5 – 2 – نحوه یارگیری.......................................................................... 96
5 – 3- بازیهای پیش دبستانی................................................................... 97
1 – زنگوله پا..................................................................................... 97
2 – دالی بازی..................................................................................... 98
3 – دسی دسی..................................................................................... 98
4 – اتل متل توتوله............................................................................... 98
5 – عروسک بازی................................................................................ 99
6 – کلاغ پر...................................................................................... 100
7 – لیلی لیلی حوضک........................................................................... 100
8 – سایه بازی.................................................................................... 101
5 – 4 – بازیها و سرگرمی هایی که در دوران دبستان مرسوم می باشد ............... 101
1 – قایم باشک..................................................................................... 101
2 – هفت سنگ بالا.............................................................................. 102
3 – بازی چال گردو............................................................................. 103
4 – گل بازی یا خاک بازی..................................................................... 104
5 – بازی جور کن............................................................................... 104
6 – نخ بازی...................................................................................... 105
7 – بازی کله شیطان............................................................................ 106
8 – بادبادک بازی................................................................................. 106
9 – فرفروک بازی............................................................................... 107
10 – شمشیر بازی.............................................................................. 107
11 – الک دلک..................................................................................... 107
12 – بازی لپ پره.............................................................................. 109
13 – چارقد بازی................................................................................ 109
14 – آسیا به چرخ............................................................................... 110
15 – بالابلندی.................................................................................... 111
16 – بازی گرگ آمده گله ببره................................................................ 111
17- بازی اوستا بدو.............................................................................. 112
18 – بازی سک سک............................................................................. 112
19 – بازی جفتک چارکش...................................................................... 112
5 – 5 – بازی های نوجوانی و جوانی....................................................... 113
1 – بازی وسطی................................................................................. 113
2 – کشتی یا زورآزمایی........................................................................ 114
3 – طناب کشی.................................................................................. 114
4 – ملق بازی.................................................................................... 115
5 – قلاب سنگ بازی........................................................................... 115
6 – بازی عروس و داماد....................................................................... 116
7 – سوار سوار یا پیاده سوار.................................................................. 116
8 – آقاج توپی.................................................................................... 117
9 – اسب سواری................................................................................. 117
10 – تیراندازی.................................................................................. 118
11 – او بازی.................................................................................... 118
5 – 6 – بازیهای عمومی : مخصوص تمام شرایط سنی ( بازیهای فکری )،به استثناء کودکان 119
5 – 7 – تحلیل کلی............................................................................. 121
5 – 8 – نتیجه گیری............................................................................ 122
پیوست............................................................................................. 126
فهرست مصاحبه شوندگان...................................................................... 127
منابع................................................................................................ 132
فهرست تصاویر
عنوان صفحه
تصویر 1-1- نقشه استان سمنان................................................................ 10
تصویر 1-2- نقشه گرمسار...................................................................... 11
تصویر 1-3- شهر گرمسار...................................................................... 14
تصویر 1-4- حبله رود........................................................................... 25
تصویر 1-5- منظره ای از کوههای شمالی گرمسار......................................... 27
تصویر 1-6- منظره ای از کوههای سردره گرمسار........................................ 28
تصویر 1-7- مزرعه لوبیا....................................................................... 31
تصویر 1-8- بوته بادنجان....................................................................... 32
تصویر 1-9- مزرعه خربزه در گرمسار...................................................... 32
تصویر 1-10- مزرعه یونجه در گرمسار..................................................... 33
تصویر 1-11- مزرعه پنبه در گرمسار ...................................................... 33
تصویر 1-12- درخت انجیر ................................................................... 34
تصویر 1-13- درخت انار...................................................................... 35
تصویر 1-14- درخت مو........................................................................ 35
تصویر 1-15- درخت پسته...................................................................... 36
تصویر 1-16- باغ زیتون در گرمسار......................................................... 36
تصویر 1-17- بوته های گزدر گرمسار....................................................... 37
تصویر 1-18- گوسفند و بز..................................................................... 39
تصویر 1-19- صنایع دستی..................................................................... 40
تصویر 1-20- قالیچه............................................................................. 41
چکیده
بررسی و شناخت یک فرهنگ در گرو شناخت همه عناصر آن می باشد. در هر حوزه فرهنگی ما شاهد عناصر به هم پیوسته ای در آن حوزه می باشیم. بازی و تفریحات نیز از اجزای و عناصر فرهنگ یک جامعه محسوب می شوند که با توجه به شرایط اکولوژیک و فرهنگی دارای ماهیتی جداگانه و متمایز می باشد.
مردم شناسی متناسب با رویکرد علمی خود به مطالعه بازی ها وانواع کارکردهای آن می پردازد مردم شناسی آنرا در قالب «فولکلور» و به عنوان اجزاء هویت بخشی و کارکرد فرهنگ مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد.
اهداف: شناخت بازیهای سنتی و معرفی بازیهای سنتی به عنوان جزئی از فرهنگ که دارای کارکردی خاص می باشند. و پی بردن به داشته‌های فرهنگی غنی کشور مان از گذشته تا به حال است.
فصل اول : کلیات پژوهش
مقدمه
1-1- بیان مسأله
1-2- ضرورت موضوع
1-3- سؤالات تحقیق
1-4- هدف تحقیق
1-5- پیشینه تحقیق
1-6- روش تحقیق
1-7- محدودیت های تحقیق
1-8- تعریف مفاهیم
1-9- زمان و جامعه تحقیق
1-10- مکان تحقیق
مقدمه :
انسان از آغاز حیات اجتماعی خود به بازی گرایش داشته و در هر دوره و زمان و در هر جامعه و فرهنگ و در هر گروه سنی و جنسی که بوده به گونه ای خود را با بازی سرگرم می کرده و از آن لذت می برده است . به عبارت دیگر بازی در همه عرصه های زندگی ناسوتی و لاهوتی انسان ، حتی در رقص و نمایش آیینی – مذهبی به شکل های گوناگون حضور و تجلی داشته است .
بازی مانند موسیقی ، رقص ، نقاشی و شعر صورتی فرهنگی دارد و همچون یک رفتار اجتماعی ، شکل و محتوای فرهنگی آن ، با شکل و محتوای فرهنگی جامعه ای که در آن پدید آمده و به کار می رود ، تطبیق می کند . دوران خردسالی انسان عموماً با بازی های انفرادی می گذرد ، رفته رفته کودک رشد می کند و بزرگ می شود و به جمع بزرگ سالان می پیوندد ، به بازی های جمعی روی می آورد . با این گونه هر فرد در دوره ی زندگی انواع بازی های حسّی ، حرکتی ، تخیلی ، تقلیدی ، کلامی ، هوشی ، رقابتی ، برد و باختی ، مهارتی ، هنری ، تن ورزی و نیروزایی را تجربه می کند و به صورت سرگرمی ، بازی و ورزش به کار می بندد.
نظام های اجتماعی و فرهنگی جامعه بستگی دارد به شیوه و ابزار بازی ها و آفرینش نقش های متفاوت بازیکنان در بازی ها و عناصر سازنده ی زمینه و متن بازی ها ، کم و بیش بازتابنده ی ویژگی های زیست – محیطی و جامعه و فرهنگی است که از آنها برآمده اند . برخی بازیها ابتدایی و ساده و پرداختن به آنها نیاز به مهارت و فوت و فن ندارند ، در صورتی که برخی دیگر پیچیده اند و اجزای آنها به مهارت و قابلیت بازیکنان و به کارگیری اصول و قواعدی ویژه نیاز دارد .
پایگاه اجتماعی و طبقاتی و شرایط اقتصادی و فرهنگی مردم جامعه نیز کم و بیش در نوع بازی های رایج میان آنان و گزینش بازیچه ها و همبازی ها و یا محل و مکان بازی تأثیر گذار و تعیین کننده است . از این روست که شماری از بازی ها در برخی جامعه ها و گروه های اجتماعی خصوصیت طبقاتی می یابد و در انحصار طبقه و قشری خاص در می آیند ، مانند بازی چوگان ، گنجفه که در هر یک به قشری مرفه از جامعه قدیم ایران اختصاص داشت و در میان عامه مردم ، به ویژه قشرهای پایین اجتماعی و اقتصادی ، معمول نبود .
با گذشت زمان و آمد و رفت نسل ها و دگرگونی در نظام های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی جامعه ها ، نام وشیوه ی بازی ها تطور می یابند و تغییر می کنند و یا بطور کلی از میان می روند و فراموش می شوند و بازی های دیگری جای آنها را می گیرند . بنابرین بازی نیز مانند عناصر دیگر فرهنگی به اقتضای وضع جامعه و فرهنگ رایج در جامعه تغییر صورت و ماهیت می دهد و با تطبیق خود با وضع و حالت اجتماعی و فرهنگی جامعه ، حیات دوباره می یابد . از این رو بقا و دوام هر بازی بستگی به نیروی تغییر یابی و پویایی و سازگاری آن بازی با محیط اجتماعی و فرهنگی خود دارد .
شناخت و درک خاستگاه جغرافیایی و فرهنگی بازی ها و تعیین هویت و روند تحول و تطور تاریخی آنها در هر جامعه ، از سویی به شناخت کلی شکل زندگی اجتماعی مردم و رفتارهای عینی و ذهنی گروه ها و قشرهای اجتماعی جامعه نیاز دارد ؛ از سویی دیگر ، چون شمار بزرگی از بازی ها بیانگر نوع رفتار های فرهنگی و روان - جمعی مردم جامعه برتابنده ی تجربه های دینی – آیینی و بعضاً تقلید و تکرار رفتارها و تجربه های نسل هستند ، بنابراین بررسی زمینه ی بازی ها و تجربه و تحلیل عناصر و اجزای سازنده ی الگوهای رفتاری در بازی ها می تواند پژوهشگران را تا اندازه ای در شناخت نوع و شکل جامعه و روابط اجتماعی و فرهنگی مردم و اوضاع اقلیمی جامعه ای که بازی ها در آن زاده و رشد کرده و بالیده اند ، کمک کند.
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A)
گرایش :مردم شناسی
عنوان :
مونوگرافی شهرستان بوکان
با تکیه بر آداب و رسوم ازدواج
